Een beknopte geschiedenis van AMVJ
De wortels van AMVJ reiken tot 1851, toen protestantse jongeren de eerste jeugdorganisatie in Nederland oprichtten onder de naam Excelsior. Ruim een halve eeuw later, om precies te zijn in 1909, scheidde een groep kritische leden zich van Excelsior af om naar Amerikaans voorbeeld van de YMCA de Amsterdamsche Jonge Mannen Vereeniging (AJMV) te stichten.
Het ideaal van deze AJMV was het bouwen van een groot centraal onderkomen in Amsterdam voor tijdelijke en semipermanente bewoning door jongeren, waar verschillende vormen van educatie, persoonlijke ontwikkeling, ontspanning en sport tegelijkertijd konden worden aangeboden. Toen echter ook het oude Excelsior een zelfde plan ontvouwde, gaven donateurs, financiers en gemeente te kennen dat AJMV en Excelsior dan maar eerst moesten fuseren, wilden zij hun plannen verwezenlijkt zien.
Zo kwam het tot die gedenkwaardige zaterdagavond kort na afloop van de Eerste Wereldoorlog, waarop beide verenigingen gezamenlijk de Amsterdamsche Maatschappij Voor Jongemannen (AMVJ) oprichtten. Ze zou openstaan voor jonge mannen vanaf achttien jaar, van alle gezindten en uit alle lagen van de bevolking. Alleen de leiding diende verklaard protestants–christelijk te zijn. Als gevolg van de oprichting van onder meer de Rotterdamse AMVJ in 1921 en de toelating, in de jaren dertig, van jonge vrouwen (AMVJ Afdeling Meisjes), zou de betekenis van de afkorting AMVJ meteen na de Tweede Wereldoorlog worden gewijzigd in Algemene Maatschappij Voor Jongeren.
Lees hier het artikel: Een beknopte geschiedenis van AMVJ in PDF-formaat.
Meer over de rijke historie van AMVJ
In het Stadsarchief van Amsterdam worden veel documenten over AMVJ uit de jaren 1911-1993 gearchiveerd. De link geeft toegang tot een uitvoerige inleiding op dit AMVJ-archief.
Zeer de moeite waard is het prachtige boek van Maarten van der Linde: Het visioen van Eijkman - Dr. J. Eijkman: de Amsterdamsche Maatschappij voor Jongemannen en de vernieuwing van Nederland 1892-1945. Uitgeverij Verloren, Hilversum 2003 (ISBN 9065507647).
Als bijzonderheid hieronder nog een item over Famos uit een bioscoopjournaal van 1950.
In 2018 is, ter gelegenheid van het 100 jarig jubileum, door AMVJ Beheer een jubileumboek uitgebracht waarvan het eerste exemplaar op de jubileum receptie werd uitgereikt aan de Amsterdamse wethouder voor de Sport, Simone Kukenheim. Dit jubileumboek geeft een goed inzicht in de ontwikkeling van de AMVJ-organisatie in de afgelopen honderd jaar.